Hieronder vind je een net begonnen lijst van diverse boeken die interessant zijn om verschillende redenen, zigzaggend door verschillende onderwerpen. Je kan ze kopen ofwel via Amazon, ofwel via Mediaboek.
Waar mogelijk verwijzen de Amazonlinks naar Franse of Duitse pagina’s, omdat kostprijs en verzendkosten meestal goedkoper zijn dan via UK of US.
Horsemanship algemeen
True Unity – Willing communication between horse and human
Tom Dorrance, hardback, 150 pag.
Eén van de eerste boeken die ik las toen ik ‘natural horsemanship’ net had ontdekt, was “True Unity” van Tom Dorrance, peetvader van de moderne Amerikaanse NH-stromingen. Eerder dan een boek van Tom Dorrance, is het een boek over Tom Dorrance: z’n leerlingen beschrijven hun ervaringen in zijn clinics. Ik begreep er zo goed als niks van… omdat het een bijna-filosofisch boekje is over de omgang met paarden, en ik had net m’n eerste Parelli-clinic als toeschouwer achter de rug (in ’94), en daar was het toch wel helemaal anders aan toe gegaan. Met veel vallen en opstaan begon ik uiteindelijk te begrijpen wat er eigenlijk stond.
Ergens in Tom’s inleiding staat er “I wish I could describe the picture to you of what I see in a horse as I look at him and watch him and try to see him as he is, A Horse.” En dat is dan ook precies wat Tom probeert uit te leggen: wat dat is, die kleinste poging waarbij je prompt loslaat en hoe je dat kan proberen te zien – of, om Tom weer te citeren “If you see that it is going to happen, I’d say you withdraw your pressure before it happens, because if he is starting to do it, and the pressure is still there, it’s in the way of the horse.”
True Horsemanship Through Feel
Bill Dorrance, paperback, 384 pagina’s
Bill Dorrance heeft altijd een beetje in de schaduw van z’n jongere broer Tom gestaan, maar daar heeft dit boek wel verandering in gebracht – bovendien heeft Bill het net op tijd geschreven, want drie maanden na het verschijnen van dit meesterwerk – een compilatie van z’n levenswerk – is Bill overleden, 93 jaar oud (1999). Het boek is opgeschreven door Leslie Desmond, precies zoals Bill het heeft zitten vertellen – je hoort gewoon de ouwe cowboy doorheen de woorden.
Al koop je maar één boek over horsemanship – en dan meer bepaald over wijken voor druk (negatieve bekrachtiging) – dan hoort het dit te zijn. Het is een praktisch boek, met veel oefeningen in een logische opbouw, stap voor stap en met veel foto’s erbij. Van elke oefening wordt gezegd waar ze voor dient, waar ze vandaan komt en hoe je eraan begint. Ook – en vooral – al die kleine dingen die kunnen fout gaan, krijgen Bill’s aandacht.
De grote verdienste van het boek is ook dat Bill woorden als “gevoel” uitlegt op zo’n manier dat het toch nog “doewoorden” worden. Bill geeft handen en voeten aan Tom’s boek “True Unity” (hierboven). En hoewel “feel” een heel moeilijk begrip is om concreet over te praten, toch slaagt Bill erin om je te leren dat gevoel te ontwikkelen. Ergens zegt hij bijvoorbeeld “At any point in your practicing, if a horse starts to hold his breath, or gets all rigid through his body, you’d want to hold off. Just stop right there”. Hij léért je kleine kansen zien, waar je nooit eerder op gelet hebt.
Of “Position yourself to help the horse succeed” – de manier waarop Bill schrijft, z’n zorgvuldige woordkeuze, is met zo’n ongelooflijke consideratie voor het standpunt van het paard, dat je op het einde van het boek gewoon een beter mens bent geworden.
Animal Training: Successful Animal Management Through Positive Reinforcement
Ken Ramirez, paperback, 578 pag.
Het boek waar de meeste papiertjes tussenzitten à la “dit moet ik onthouden” is ongetwijfeld deze kanjer. Het is niet zozeer een boek dat Ken zelf heeft geschreven (hoewel er vele bijdragen van Ken zijn) maar eerder een samenstelling van forumposts (toen mensen nog de tijd namen om gedetailleerde antwoorden te schrijven) en artikels door ontelbare professionele trainers die alles trainen van apen en alligators tot wolven en walvissen… met positieve bekrachtiging.
Alle denkbare praktische trainingsvragen krijgen antwoorden van mensen die weten waar ze het over hebben – want hoe leer je in godsnaam aan een zeeleeuw hoe hij zélf z’n oog moet aanbieden om er een injectie in te geven? Je vindt het in dit boek.
Precies omdat het over andere diersoorten gaat, toont dit boek je hoe wij paardenmensen vastgeroest zitten in ouderwetse ideeën en oplossingen met onze paarden.
Niet altijd even gemakkelijk Engels, en je moet wel al wat weten van clickertraining en operantconditioneren om er het maximum uit te halen.
Reaching the animal mind, Clicker Training and What it teaches us about all animals
Karen Pryor, hardback, 258 pag.
Karen is één van de belangrijkste voortrekkers van clickertraining. Zoals in veel van haar boeken weeft ze verschillende ‘verhaallijnen’ door elkaar. Tussen vrolijke anecdotes over dieren en carrièrewissels door geeft ze de nieuwste inzichten mee over waarom clickertraining doet wat het doet.
Achteraan vind je een paar stap-voor-stap trainingsplannen. Het boek heeft ook een eigen website waar filmpjes verduidelijken waar ze het over heeft.
The Equid Ethogram – A practical field guide to horse behavior
Sue Mc Donnelll
Maar al te vaak wordt beweerd dat een paard wel zus en zo doet, maar dit en dat juist niet – dat volwassen paarden niet zouden spelen is er zo eentje. Het ethogram is een lijst van alle gedragingen die tot nu toe zijn opgemerkt bij paarden.O ja, dat spelen? – da’s dus een normaal gedrag!
Er bestaat trouwens ook een DVD bij dit boek.